Prirodna prostranstva Bosne i Hercegovine obiluju životinjskim i biljnim svijetom, a među njima je i nemali broj ugroženih životinjskih i biljnih vrsta koje se nalaze na pragu izumiranja, te su uvrštene na listu zaštićenih, upozoravaju iz udruženja EkoLog.
Mrki medvjed, vuk, evroazijski ris, vidra, mehkousna pastrmka… samo su neke od vrsta koje obitavaju u BiH, a čiji je opstanak doveden u pitanje. Udruženje EkoLog da su ove vrste često na meti krivolovaca i krijumčara.
“Prirodna bogatstva BiH omogućavaju staništa za brojne vrste flore i faune. Prema procjenama, u našoj zemlji ima više od 200 ugroženih vrsta, direktno ili indirektno”, pojašnjava profesor Edin Šatrović jedan od eksperata projekta Doprinos implementaciji Konvencije o međunarodnoj trgovini ugroženim vrstama divljih životinja i biljaka (CITES) u BiH.
CITES datira još iz 1975. godine, a od tada joj je pristupilo 180 država svijeta, što je čini najšire prihvaćenom međunarodnom konvencijom s područja zaštite prirode. Najvažniji ciljevi CITES-a su sprečavanje nekontrolisane međunarodne trgovine i komercijalnog iskorištavanja ugroženih vrsta te održavanje ekološke ravnoteže unutar populacija.
Bosna i Hercegovina je ovu Konvenciju ratificirala još 2009. godine, ali se ona na terenu još uvijek slabo sprovodi, iako je to jedan od uvjeta pristupanja EU, navode iz udruženja EkoLog.
“Unatoč tome što Ministarstvo vanjske trgovine i ekonomskih odnosa BiH ima ured koji se treba baviti pitanjem implementacije CITES-a, do danas nije ništa urađeno. Nema legislative, nisu doneseni zakonski i podzakonski akti, niti je uspostavljen sistem
funkcionisanja CITES-a. BiH zbog svega toga mnogo gubi, pogotovo u ekonomskom smislu”, napominje Šatrović.
Iz udruženja EkoLog napominju da zbog nesprovođenja CITES-a BiH ne može adekvatno kontrolisati trgovinu ljekovitog bilja, a to je područje u kojem leži ogroman ekonomski potencijal.
“U svijetu je u porastu lovna i ribolovna privreda, što pozitivno utiče na privredu jedne zemlje. Međutim, u BiH možemo govoriti samo o gubicima, jer veliki broj lovaca i ribolovaca koji koriste naše prirodne resurse državi ne plaćaju nikakve takse, niti se razvijaju trofejni lov i lovni turizam”, navode.
Upozoravaju da štetu državi ne nanosi samo nelegalan izvoz, već i prijevoz (tranzit) kao i krijumčarenje zaštićenih vrsta.
Udruženje EkoLog navodi da ova nezakonita djelatnost stoji odmah nakon trgovine narkoticima, pa tek na sljedećem mjestu je trgovina oružjem i ljudima. Napominju da je za provedbu Konvencije potrebna kontinuirana saradnja između carine, policije, granične veterinarske i fitosanitarne inspekcije, entitetskih nadležnih institucija, te osigurati što kvalitetniji zakonski okvir i podzakonske akte.
“Ono što je neosporno je da će potpuna primjena CITES-a našoj državi donijeti ekonomsku i ekološku korist, te sačuvati prirodne resurse za buduće generacije”, ističu iz ovog udruženja.
